Podczas wakacji często przeszkadzają nam nieproszeni goście, czyli komary i kleszcze. O ile ugryzienia komarów kończą się zazwyczaj jedynie swędzącymi zmianami na skórze, o tyle ukąszenia kleszczy są niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Kleszcze mogą przenosić groźne choroby zakaźne – należą do nich borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Jak chronić się przed tymi owadami i w pełni cieszyć się latem?
Postaw na profilaktykę
Chociaż komary i kleszcze występują już powszechnie w naszym środowisku, podczas ciepłych miesięcy powinniśmy mieć się na baczności i uważać na ich ukąszenia. Ugryzienie komara zwykle nie sprawia problemów zdrowotnych, ale może być bardzo dokuczliwe zwłaszcza dla alergików, u których pojawia się duży odczyn i silne swędzenie.
Z kolei kleszcze stanowią zagrożenie związane z przenoszonymi przez nie chorobami – boreliozą i kleszczowym zapaleniem mózgu. Okres aktywności kleszczy przypada zwłaszcza późną wiosną, latem i wczesną jesienią, gdy temperatura powietrza jest wyższa niż 10 stopni Celsjusza.
Aby zminimalizować ryzyko ukąszeń, postawmy na działania zapobiegawcze i zastosujmy poniższe wskazówki:
- na wycieczką poza miasto, np. do lasu, załóżmy długie spodnie, bluzę, kapelusz lub czapkę i zabudowane buty. Wybierzmy ubranie w jasnych kolorach – kleszcz będzie na nim dużo lepiej widoczny;
- używajmy moskitier na oknach i w wózku dziecięcym;
- nie pozostawiajmy ubrań na ziemi lub na podłodze;
- stosujmy bezzapachowe mydła i unikajmy perfum, jeśli zamierzamy spędzić czas na świeżym powietrzu;
- sprawdzajmy siebie i dzieci na obecność kleszczy każdego dnia, nawet jeśli na zewnątrz spędziliśmy tylko krótką chwilę.
Zastosuj odpowiedni preparat
Preparaty odstraszające owady dostępne w aptece, inaczej repelenty, to najskuteczniejszy sposób zapobiegania ukąszeniom. Zanim jednak wybierzemy odpowiedni produkt, zastanówmy się czy będziemy stosować go u siebie, czy u dziecka. Preparaty te zawierają bowiem substancje chemiczne, takie jak DEET, ikarydynę czy IR3535. Jeśli mamy wątpliwości co do doboru odpowiedniego środka – warto poradzić się farmaceuty w aptece.
– Oprócz preparatów chroniących nas przed owadami, domową apteczkę warto zaopatrzyć również w środek łagodzący ugryzienia komarów, który przyniesie ulgę zwłaszcza najmłodszym. Dobrze sprawdzi się w tym przypadku balsam łagodzący z pantenolem, aloesem, rumiankiem czy mentolem – zahamuje nieprzyjemny świąd i przyspieszy regenerację uszkodzonej skóry. U starszych dzieci stosować możemy żele zawierające substancje antyhistaminowe, np. dimetynden. W aptekach dostępne są również plasterki, które dodatkowo zapobiegają rozdrapywaniu skóry w miejscu ukąszenia – mówi mgr farm. Izabela Baj, dyrektor ds. opieki farmaceutycznej Gemini Polska.
Jak usunąć kleszcza i kiedy zgłosić się do lekarza?
– Gdy zauważymy na skórze kleszcza, należy usunąć go jak najszybciej. Z dostępnych przyrządów najlepiej wybrać plastikowy haczyk lub lasso. Trzeba chwycić kleszcza jak najbliżej skóry i postępować według zaleceń producenta urządzenia. Nie wolno wydrapywać, wyciskać lub smarować kleszcza tłustymi substancjami czy alkoholem. Zwiększa to ryzyko zakażenia boreliozą lub KZM. Ranę należy przemyć środkiem dezynfekującym, a ręce dokładnie umyć – radzi mgr farm. Agnieszka Działo, specjalista ds. opieki farmaceutycznej Gemini Polska.
Uwaga! Jeśli nie uda się usunąć całego kleszcza lub w miejscu ukłucia pokaże się „rumień wędrujący” albo pojawią się objawy grypopodobne, ze strony układu ruchu, krążenia czy nerwowego, należy zgłosić się do lekarza. Co ważne, tylko wystąpienie objawów lub mnogie ukłucia są wskazaniem do podania antybiotyku. Nie zaleca się też badania kleszcza.
Skorzystaj z naturalnych sposobów odstraszających owady
Oprócz działań profilaktycznych i specjalnych środków, możemy wspomóc się naturalnymi sposobami, stosowanymi jeszcze przez nasze mamy i babcie.
- Olejki eteryczne
Przed ich zastosowaniem warto sprawdzić, czy możemy użyć ich u dzieci – niektóre olejki mogą silnie uczulać. Odstraszać komary będzie zwłaszcza olejek lawendowy, paczuli, mięty pieprzowej, bazyliowy czy eukaliptusowy. U małych dzieci sprawdzą się produkty zawierające olejek tymiankowy, olej neem czy olej z bergamotki. Pamiętajmy, że olejki są w stanie zapewnić jedynie krótką ochronę przed owadami, ponieważ parują i szybko ulatniają się ze skóry.
- Niektóre rośliny
Możemy posadzić je w ogródku lub na balkonie. Komary i kleszcze nie lubią m.in. lawendy, mięty pieprzowej, kocimiętki, bazylii czy tymianku.
- Ocet
Jeśli planujemy wieczorem posiedzieć w ogrodzie, warto postawić niedaleko siebie miseczki z octem.