Wzrok jest bardzo ważnym zmysłem. Tymczasem sami możemy przyczyniać się do jego pogarszania. Dobre nawyki i odpowiednia profilaktyka mogą znacząco wpłynąć na dobry stan oczu. Jak więc dbać o wzrok, tłumaczy lek. Tomasz Tomczyk lekarz z kliniki Oko-Test z placówkami w Olkuszu i Nowym Targu.
O wzrok powinniśmy dbać w każdym wieku. Żyjemy w czasach, kiedy ten narząd zmysłu nadmiernie przeciążamy. Tymczasem oczom należy dać odpocząć i zadbać o podstawy profilaktyki! Lek. Tomasz Tomczyk z kliniki Oko-Test z placówkami w Olkuszu i Nowym Targu wymienia, o czym powinniśmy na co dzień pamiętać.
Ćwiczenia wzroku
W sytuacjach, kiedy przez dłuższy czas skupiamy wzrok, powinniśmy pozwolić oczom odpocząć. Dobrą praktyką jest wprowadzenie zasady 20-20-20. Co to oznacza?- Przykładowo pracując przed komputerem czy czytając przez 20 minut, róbmy 20 sekund przerwy polegającej na spoglądaniu w dal na odległość 20 stóp, czyli mniej więcej 6 m. W ten sposób dbamy o rozluźnienie akomodacji oczu, dzięki czemu nie starzeją się one tak szybko – wyjaśnia lekarz.
Ważne jest również rozmasowywanie mięśnia okrężnego oka, biegnącego dookoła górnej i dolnej powieki, łączącego się w bocznym i przyśrodkowym kącie. Możemy go samodzielnie delikatnie rozmasowywać i rozluźniać. Zalecane jest również rozmasowywanie skroni lub robienie ciepłych okładów w postaci specjalnych masek stosowanych na oczy, albo nawet ciepłej ręki przykładanej do skroni.
Dbajmy o wzrok przed ekranami
Spędzamy przed komputerami i smartfonami coraz więcej czasu. Nasze oczy intensywnie pracują przez większą część doby. Pogarszający się wzrok jest nazywany epidemią cywilizacyjną i niestety, ma to związek także z długotrwałym przebywaniem przed monitorem.
Lek. Tomasz Tomczyk radzi jak dbać o oczy, gdy kontakt z komputerem jest nieunikniony:
- wyreguluj ekran – dostosuj jasność ekranu, rozmiar czcionki i kontrast. Jeśli ekran świeci jaśniej niż otoczenie, nasze oczy męczą się bardziej. Dostosuj jasność ekranu do otaczającego poziomu natężenia światła. Spróbuj zwiększyć kontrast by zmniejszyć zmęczenie oczu.
- Zminimalizuj odblaski – ekrany urządzeń cyfrowych często odbijają światło. W sklepach dostępne są matowe filtry, które redukują ilość odblasków.
- Zaopatrz się w okulary ochronne lub nakładki do komputera – jeśli pracujesz przy komputerze przez wiele godzin, używanie okularów komputerowych lub nakładek na monitor, zminimalizuje oddziaływanie światła niebieskiego i zmniejszy uczucie zmęczenia twoich oczu.
- Zadbaj o nawilżenie oczu -s tosuj krople nawilżające podczas pracy z komputerem zawsze wtedy kiedy poczujesz, że twoje oczy są suche. Jeśli przebywasz w suchym pomieszczeniu, pomyśl o nawilżaczu powietrza.
- Zadbaj o odpowiednią pozycję przed ekranem – podczas korzystania z komputera powinieneś siedzieć mniej więcej na odległość wyciągniętej ręki od monitora. Ponadto monitor powinien być ustawiony tak, aby oko patrzyło lekko w dół – nie na wprost lub do góry.
- Mrugaj – w normalnych warunkach mrugamy ok 15 razy na minutę. Podczas pracy z urządzeniami cyfrowymi ilość ta spada do 5-7 razy na minutę. Pamiętaj o tym, żeby mrugać.
- Jeśli masz wadę wzroku dobierz okulary korekcyjne do monitora – odpowiednia korekcja okularowa umożliwi łatwiejsze skupianie wzroku do odległości pośrednich, czyli takich w których ustawiony jest monitor. Należy pamiętać, że takie okulary są formą okularów korekcyjnych i nie są jednoznaczne z okularami blokującymi światło niebieskie.
Chrońmy oczy przed UV
Nie zapominajmy też o tym, że zgubne skutki dla naszego wzroku ma promieniowanie UVA i UVB, na które jesteśmy narażeni przez cały rok, nie tylko latem. Może ono prowadzić do wielu schorzeń oczu takich jak:
- ostre zapalenie spojówek,
- uszkodzenie rogówki,
- zapalenie rogówki,
- zapalenie naczyniówki,
- zaćma,
- tłuszczyk,
- skrzydlik,
- wczesna starczowzroczność,
- degeneracja plamki żółtej,
- czerniak.
Dlatego podstawowa profilaktyka, którą powinien stosować każdy z nas to noszenie okularów przeciwsłonecznych, ale tylko dobrej jakości – koniecznie z filtrami UV. – Tak, jak na skórę nakładamy kremy z możliwie jak najwyższym SPF, tak dla ochrony oczu powinniśmy mieć odpowiednie okulary. Sprawdzajmy więc przy zakupie te wartości – radzi lekarz Oko-Test.
Inną formą ochrony są nawilżające krople do oczu z filtrami, które coraz częściej można kupić w drogeriach, aptekach oraz u optyków.
Pamiętamy, aby także zimą, zwłaszcza na stokach narciarskich dbać odpowiednio o wzrok. Szkodliwość działania promieniowania UV wzrasta o 6-8% co każde 1000 metrów nad poziomem morza. Dodatkowo śnieg odbija światło, potęgując ten efekt, a zagrożenie z roku na rok jest coraz większe, ze względu na powiększającą się dziurę ozonową. Ekspozycja na zbyt intensywne promieniowanie UV na stoku, stwarza zagrożenie oparzenia nabłonka rogówki i spojówki, a czasami również ostrego zapalenia spojówek – to tzw. ślepota śnieżna. Aby jej zapobiec należy wyposażyć się w odpowiednie okulary przeciwsłoneczne lub gogle przeznaczone do sportów zimowych. Należy pamiętać, że powinny one także posiadać wysokie filtry UV i w pełni osłaniać oczy oraz muszą być noszone przez cały czas aktywności na śniegu.
Odbywajmy wizyty kontrolne u okulisty
Systematyczne, rutynowe kontrole u okulisty pozwalają wykryć wczesne problemy ze wzrokiem, a tym samym umożliwiają szybą interwencję, zapobiegając rozwojowi zaawansowanych wad.
– Dzieci, jeśli nie ma wcześniejszych wskazań, pierwsze profilaktyczne badanie wzroku powinny przejść pomiędzy 2-3 rokiem życia. Kolejne powinny być przeprowadzane każdorazowo podczas tzw. bilansu. Dorosłym zaleca się odbywanie wizyt kontrolnych raz na dwa lata. Osoby mające już potwierdzone problemy ze wzrokiem muszą pojawiać się u okulisty co najmniej raz w roku – wyjaśnia lek. Tomasz Tomczyk.
Do okulisty należy udać się również wtedy, kiedy niepokoi nas stan naszych oczu. Wtedy, kiedy odczuwamy dyskomfort, wtedy, kiedy budzimy się rano i nasze oczy są obolałe, czujemy uczucie kłucia.
Kolejna zasada to przy wadzie wzroku posiadanie dobrze dobranych – koniecznie przez specjalistę (optometrystę lub lekarza okulistę) okularów.Nie kupujmy okularów do czytania na własną rękę, bo to nam może tylko zaszkodzić.
Jak spowolnić proces starzenia się wzroku?
Niestety właściwie każdy z nas wcześniej czy później będzie nosił okulary dlatego, że proces starzenia dotyka również naszego wzroku. Jest to problem bardzo powszechny, od lat 50. ubiegłego wieku odnotowuje się stały wzrost jego występowania, a według szacunków do 2050 roku będzie dotyczył blisko połowy światowej populacji.
– W oku z wiekiem zachodzą w nich procesy anatomiczne i fizjologiczne, które doprowadzają do tego, że w pewnym momencie na początku potrzebujemy okularów do czytania. Ten proces mniej więcej zaczyna się po 35 roku życia. Następnie te moc okularów ulega stopniowemu zwiększaniu. Ten dodatek do bliży jest coraz większy, aż później nosimy okulary również do dali. Pogarszanie się wzroku ma związek ze starzeniem się soczewki oka. Staje się ona coraz sztywniejsza i mniej elastyczna, przez co zaczynają pojawiać się problemy w oglądaniu przedmiotów znajdujących się w bliskiej odległości – tłumaczy lekarz.
Czy istnieje sposób na spowolnienie procesu starzenia się wzroku? Owszem, choćby poprzez odpowiedni tryb życia i utrzymywanie ogólnego dobrostanu organizmu. Uwagę należy zwrócić również na odpowiedni sposób odżywiania się, zażywanie witamin czy suplementów diety przepisywanych przez okulistę.
Osoby starsze często chorują na nadciśnienie, cukrzycę i inne choroby metaboliczne, choroby tarczycy, zapalenie stawów, które leczy się przy pomocy leków przyspieszających powstawanie zaćmy. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o ogólnie dobrą kondycję całego organizmu. Regularnie odwiedzać nie tylko okulistę, lecz przede wszystkim lekarza rodzinnego, który powinien przepisać odpowiednie leki, zlecić właściwe badania – po to, żeby pacjent był w stanie w możliwie najbardziej komfortowy i szybki sposób poradzić sobie z dolegliwościami.
