Zapach pieczonych jabłek i rozpływające się w ustach kruche ciasto. Pycha. Szarlotka z bezą jest jeszcze lepsza.
Lekka chmurka ze słodkiej bezy, aromatyczne, odrobinę kwaskawe jabłka i kruche, maślane ciasto – takie połączenie sprawia, że już na samą myśl cieknie nam ślinka. I choć bezy uchodzą za dość kapryśne wypieki, są sprawdzone sposoby na to, aby z białek jaj uzyskać delikatny przysmak.
Podstawą każdej bezy są dwa składniki – białka jaj kurzych i cukier. Wydawać by się mogło, że to niewiele, więc trudno coś tu zepsuć. Tymczasem wpływ na to, czy beza będzie naprawdę udana, ma wiele czynników.
– Kluczem do dobrej bezy są świeże jaja, bowiem tylko z takich białek powstanie sztywna, trzymająca odpowiednią strukturę piana – podkreśla Tomasz Jokiel, ekspert marki Fermy Drobiu Jokiel. – Wbijając je do miski, musimy starannie oddzielić białka od żółtek. Absolutnie nie mogą się wymieszać. Najlepiej wyjąć je z lodówki chwilę wcześniej. Białka w temperaturze pokojowej łatwiej się ubijają.
Ważny jest również dobór cukru. Dziś odchodzi się od przygotowywania bezy z wykorzystaniem cukru pudru, lepiej użyć zwykłego. Idealnie sprawdzi się drobnoziarnisty, który szybciej się rozpuści.
Pianę ubijamy w dużej, najlepiej metalowej lub szklanej, misce – ręcznie lub za pomocą miksera.
– Wykorzystanie ręcznej trzepaczki do jajek jest z pewnością bardziej pracochłonne, ale mamy wówczas większą kontrolę nad powstającą pianą – stwierdza specjalista. – Jeśli posługujemy się mikserem, zacznijmy od wolnych obrotów i zwiększajmy je stopniowo do najwyższych. Bardzo ważne jest przerwanie ubijania w odpowiednim momencie. Robimy to do uzyskania tzw. soft peaks, czyli chwili kiedy za pomocą mieszadła jesteśmy w stanie stworzyć wierzchołki, ale ich czubki opadają. To właściwy moment na dodanie cukru. Zbyt długie ubijanie białek doprowadzi do rozerwania struktur białkowych i opadnięcia piany. Może oddzielić się wówczas płyn. Z takiej piany beza już się nie uda.
Dodanie cukru do piany z białek stabilizuje ją. Ważne jest nie tylko rozpoczęcie tego procesu w odpowiednim momencie, ale też wsypywanie cukru stopniowo, po jednej łyżce. Białka z cukrem ubijamy do całkowitego rozpuszczenia drobinek. Można to sprawdzić rozcierając pianę w palcach (nie powinniśmy wyczuwać grudek).
– Prawidłowo ubita piana bezowa powinna być sztywna, gęsta, błyszcząca i nie rozlewać się na boki – wyjaśnia Tomasz Jokiel. – Pamiętajmy, aby wyłożyć ją na ciasto natychmiast po przygotowaniu i od razu wstawić do rozgrzanego piekarnika.
Przepis na domową szarlotkę z bezą
Składniki na ciasto:
- 180 g mąki pszennej
- 100 g masła, zimnego, pokrojonego na kawałki
- szczypta soli
- 1 żółtko jaja M lub L (Fermy Drobiu Jokiel)
- 2 łyżki cukru
- 1 łyżeczka śmietany 18%
Składniki na nadzienie:
- 1 kg jabłek (waga po obraniu i usunięciu gniazd nasiennych)
- sok z połowy pomarańczy
- 1 łyżeczka cynamonu
- 3-4 łyżki mąki ziemniaczanej
Składniki na bezę:
- 4 białka jaj M lub L (Fermy Drobiu Jokiel)
- 150 g cukru
- 1 łyżeczka soku z cytryny
- 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej
- opcjonalnie 3 łyżki cukru (w przypadku kwaśnych jabłek)
Mąkę przesiać do malaksera, dodać masło i wstępnie wymieszać (jeżeli nie mamy malaksera, można to zrobić ręcznie). Następnie dodać żółtko, śmietanę, cukier i sól. Zagnieść ciasto, uformować je w kulę, zawinąć w folię spożywczą i wstawić na minimum 1h do lodówki.
Formę (22 cm) posmarować masłem i oprószyć mąką. Po upływie czasu, ciasto wyjąć z lodówki, rozwałkować na oprószonym mąką blacie a następnie wyłożyć nim blachę (najpierw koło na spód, a potem brzegi). Ciasto ponakłuwać widelcem, przykryć papierem do pieczenia i posypać suchymi nasionami roślin strączkowych (np. grochem, fasolą, soczewicą). Piec 15 min (190°C) w trybie góra-dół. Następnie zdjąć papier z nasionami i piec dodatkowe 15 minut.
Obrane, pocięte w dużą kostkę jabłka zasmażyć z cukrem i sokiem z pomarańczy do miękkości (kawałki powinny być nadal widoczne). Pod koniec smażenia dodać cynamon, a po zdjęciu patelni z kuchenki – dodać mąkę ziemniaczaną i wymieszać. Ponieważ ciasto z bezą jest bardzo słodkie, można zrezygnować z dosładzania jabłek. Gotową masę owocową wyłożyć na upieczony spód.
Białka ubić, następnie powoli (łyżka po łyżce) dodawać cukier i kontynuować ubijanie do całkowitego rozpuszczenia cukru. Pod koniec ubijania piany z cukrem dodać łyżeczkę soku z cytryny i mąkę ziemniaczaną. Powstałą pianę wyłożyć na jabłka i wstawić do piekarnika. Piec ok. 20 minut w temperaturze 180°C (w trybie góra-dół).
Szarlotkę należy podawać ostudzoną.
