Włosy stanowią przede wszystkim wartość estetyczną często ich kolor zmieniamy ze względu na panującą modę. Dlaczego starsi ludzie siwieją i dlaczego niektórzy z nas mają jasne, a inni ciemne włosy?
Szybkość wzrostu włosów zależy od różnych czynników na przykład płci (u mężczyzn rosną szybciej), wieku (najszybciej rosną pomiędzy 15. A 30. rokiem życia), pory roku a nawet dnia. Ilość włosów jaka znajduje się na głowie w obrębie skóry głowy różni się także w zależności od koloru włosów. Osoby posiadające włosy w kolorze blond mają około 130 000, ciemnowłose 110 000, a rude 90 000.
Kolor włosów jest dziedziczny i zależy od cech rasowych. Czasami może zdarzyć się, że dziecko dziedziczy kolor włosów nie po rodzicach, a dalekich krewnych. Rodzaj oraz ilość melaniny zawarta w cebulce włosa ma wpływ na jego kolor. Im ilość barwnika jest mniejsza, tym włosy są jaśniejsze. Jest to zależne od dość skomplikowanego układu proporcji między brązowo-czarną eumelaniną i żółto-czerwoną feomelaniną.
Kolor włosów zależy od ilości i rozmieszczenia melanosomów oraz od rodzaju barwnika: eumelaniny, feomelaniny oraz melaniny trójchromowej. Włosy ciemne zawierają eumelaninę, która ma zabarwienie ciemnobrązowe lub czarne. Feomelanina mająca barwę czerwoną i żółtą występuje we włosach blond i rudych. W tych ostatnich stwierdza się także melaninę trójchromową o barwie intensywnie czerwonej. Melanina powstaje w reakcji enzymatycznej melanogenezy pod wpływem tyrozynazy – enzymu, którego produkcję stymulują promienie słoneczne. Melanina znajdują się w komórkach keratynowych włosa (warstwie korowej) i ma także właściwości ochronne. Z wiekiem włosy ciemnieją głównie z powodu sumującej się ekspozycji na słońce. – wyjaśnia Anna Mackojć, trycholog z Instytutu Trychologii.
Jeżeli barwnik skupiony jest w jednym miejscu w dużej ilości i jego cząsteczki są duże, włosy zyskują ciemny odcień. Włosy jasne zaś otrzymujemy wtedy, kiedy skupisko barwnika jest małe, tak jak i rozmiar jego cząsteczek. Dlatego występują jednocześnie jaśniejsze i ciemniejsze pasma.
Proces siwienia włosów jest powiązany z funkcjonowaniem komórek macierzystych melanocytów, które są odpowiedzialne za produkcję pigmentu w mieszkach włosowych. Proces siwienia zaczyna się gdy melanocyty przestają wytwarzać melaninę. Wtedy włos traci barwę i staje się przezroczysty, rozpraszając światło równocześnie, co daje wrażenie bieli. Jest to naturalna cecha procesu jakim jest siwienie, skorelowana z chronologicznym starzeniem się włosów. Stają się one szorstkie, matowe i sztywne ponieważ są pozbawione barwnika i puste w środku, co zmienia ich strukturę. Siwienie i czas w jakim się pojawia jest uwarunkowany genetycznie, ale też może być wynikiem wpływu różnych czynników na nasz organizm.
Niekorzystnie również reaguje organizm na nadmiar stresu, poprzez nagromadzenie wolnych rodników w mieszkach włosowych, wówczas także może dojść do zmniejszonej produkcji melaniny. Negatywny wpływ mają również czynniki zewnętrzne jak promieniowanie UV oraz palenie papierosów.
Kolor włosów na przestrzeni lat się zmienia i zależny jest od miejsca urodzenia. Europejczycy najczęściej po urodzeniu mają włosy jasne, które ciemnieją wraz z wiekiem, a właściwą barwę nabierają dopiero w okresie dojrzewania.