Terapia manualna, potocznie nazywana masażem to jedna z najstarszych form leczenia. Polega na oddziaływaniu bodźcami mechanicznymi na tkanki. Za pomocą dłoni fizjoterapeuta wywołuje reakcje ze strony układu mięśniowego, nerwowego, kostno-stawowego, krwionośnego oraz limfatycznego.
Masaż polega na mechanicznym odkształcaniu tkanek w celu wywołania efektu terapeutycznego. Dotyk powoduje pobudzenie zakończeń nerwów czuciowych w skórze szczególnie mechanoreceptorów i termoreceptorów. Informacje są przekazywane do ośrodkowego układu nerwowego i tam przetwarzane. Odkształcenie tkanki łącznej może wywołać zmiany w koloidach tkankowych i poprawić właściwości masowanej tkanki.
Masaż polega na rytmicznym wykorzystaniu określonych ruchów wykonywanych w odpowiednim tempie i z odpowiednią siłą, zgodnie z przebiegiem mięśni, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od obwodu ciała do serca. Przeznaczony jest dla osób potrzebujących rozluźnienia mięśni, jak i dla osób pragnących się zrelaksować. Różne techniki, wspomagają ponadto rehabilitację i pomagają w leczeniu schorzeń. – wyjaśnia Zygmunt Bartosiewicz z Kliniki Fizjoterapii.
Masaż pobudza krążenie w masowanych mięśniach, stymuluje w nich procesy metaboliczne,, zdolność do kurczenia i zapobiega napięciom. Masaż wykonywany poniżej progu bólu pacjenta działa na organizm uspokajająco i zmniejsza odczuwanie bólu. Główną funkcją jest poprawa funkcji określonych organów, układów i struktur tkankowych.
Masaż i jego rodzaje
Masaż łącznotkankowy polega na manualnej stymulacji tkanki łącznej w celu wywołania reakcji(tu nie powinno być układu mięśniowo-powieziowego?). W zależności od głębokości tkanki wyróżnia się technikę skórną, podskórną lub powięziową. Poprzez taki masaż można wywołać określone reakcje organizmu. Najczęściej wykorzystywany jest w przewlekłych bólach mięśniowych, przykurczach tkanek, napięciach bólowych głowy, ograniczeniach zakresu ruchomości stawów oraz przewlekłych stanach zapalnych mięśni i powięzi.
Masaż okostnowy stymuluje ukrwienia i regenerację tkanki kostnej. Zmiany te charakteryzują się wgłębieniami, zgrubieniami i obrzmieniami. Wywołuje też reakcje neurowegetatywne. Wpływa na inne układy i narządy unerwiane przez te same segmenty rdzenia kręgowego co stymuluje okostna. Polega na punktowym rozcieraniu powierzchni okostnej w celu likwidowania odruchowych zmian chorobowych. Terapia polega na stosowaniu technik przesuwania, rozcierania i ucisków określonych powierzchni.
Masaż izometryczny to specyficzna forma masażu której celem jest uzyskanie przyrostu masy mięśniowej i zwiększenie siły mięśni. Najczęściej wykorzystuje się go w medycynie sportu, w celu przyspieszenia tkanek do regeneracji lub przy zanikach mięśniowych. Usprawnia krążenie limfatyczne oraz niweluje zastoje i usuwa tkankę tłuszczową. Jest pomocny również po złamaniach, długotrwałym noszeniu opatrunku, po porażeniach nerwów czy zanikach mięśniowych.
Fizjoterapeuta może dowolnie dobierać stosowane techniki, chwyty i czas wykonywania poszczególnych ruchów oraz siłę z jaką oddziałuje na pacjenta. Masaż jest niezwykle skuteczny w zespołach bólowych narządu ruchu. W zależności od stanu pacjenta dobierane są techniki tak aby zakres odczuwanego bólu pozwalał na rozmasowanie mięśni, które stanowią źródło problemu.
